Mua nhà ở xã hội chưa bao giờ dễ thế này

Nâng trần thu nhập, nhiều người có cơ hội an cư

Cụ thể, Nghị định 261/2025 có hiệu lực từ 10.10 quy định, người thu nhập thấp tại đô thị, cán bộ, công chức, viên chức, người lao động chưa kết hôn hoặc độc thân có thu nhập bình quân không quá 20 triệu đồng/tháng được mua nhà ở xã hội (NƠXH). Trường hợp đang nuôi con nhỏ dưới 18 tuổi, mức thu nhập tối đa được nâng lên 30 triệu đồng/tháng. Với người đã kết hôn, tổng thu nhập của vợ chồng không vượt quá 40 triệu đồng/tháng.

Ngoài ra, UBND cấp tỉnh được phép điều chỉnh hệ số thu nhập phù hợp với thực tế địa phương và ban hành chính sách khuyến khích đối với hộ gia đình có từ 3 người phụ thuộc trở lên. Bên cạnh đó, quy định mới cũng thay đổi cơ quan xác nhận thu nhập đối với người không có hợp đồng lao động. Theo đó, người thu nhập thấp tại đô thị không có hợp đồng lao động sẽ được công an cấp xã nơi thường trú hoặc tạm trú xác nhận thu nhập dựa trên dữ liệu dân cư thay vì UBND cấp xã như trước. Trong thời hạn 7 ngày, kể từ ngày nhận được đơn đề nghị xác nhận, cơ quan công an cấp xã nơi thường trú hoặc tạm trú hoặc nơi ở tại thời điểm đối tượng đề nghị xác nhận căn cứ thông tin cơ sở dữ liệu dân cư để thực hiện việc xác nhận điều kiện về thu nhập.

Về chính sách vay vốn, quy định mới nêu rõ: Lãi suất cho vay mua NƠXH là 5,4%/năm. Lãi suất nợ quá hạn bằng 130% lãi suất cho vay. Trường hợp cần thiết phải thay đổi mức lãi suất cho vay, giao Ngân hàng Chính sách xã hội chủ trì, phối hợp với Bộ Xây dựng và các cơ quan có liên quan trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định. Với các khoản vay đã ký trước ngày 10.10.2025, người vay được điều chỉnh hợp đồng để áp dụng mức lãi suất mới cho cả dư nợ gốc và dư nợ quá hạn. Trong khi đó, theo quy định cũ, lãi suất cho vay bằng mức cho vay hộ nghèo do Thủ tướng quy định, hiện là 6,6%/năm.

Ảnh: Đ.S

Luật sư (LS) Trần Minh Cường, Đoàn LS TP.HCM, phân tích: Trước đây quy định cũ chỉ cho phép người độc thân thu nhập không quá 15 triệu đồng/tháng, vợ chồng không quá 30 triệu đồng/tháng được mua NƠXH, nên nhiều người vượt quá ngưỡng này là không được mua. Khi trần thu nhập nới ra sẽ giúp thêm nhiều người nữa tiếp cận NƠXH. Bên cạnh đó, việc nâng mức thu nhập được mua NƠXH và giao công an cấp xã xác nhận thu nhập được kỳ vọng giúp mở rộng đối tượng mua nhà và quá trình thẩm tra nhanh gọn, sát thực tế hơn. Ngoài ra, việc giảm lãi suất từ 6,6% xuống 5,4%/năm giúp người thu nhập thấp giảm đáng kể gánh nặng tài chính, tạo điều kiện dễ dàng hơn khi tiếp cận chính sách NƠXH. Quy định cho phép điều chỉnh các khoản vay cũ cũng thể hiện tính nhân văn, công bằng và khuyến khích người dân mạnh dạn vay mua NƠXH.

"Những chính sách này được đánh giá là bước điều chỉnh cần thiết, phù hợp với thực tế giá cả và chi phí sinh hoạt ngày càng tăng, nhất là tại TP.HCM và Hà Nội. Việc mở rộng ngưỡng thu nhập không chỉ giúp nhiều người lao động, viên chức, giáo viên, nhân viên văn phòng đủ điều kiện mua NƠXH, mà còn kích thích thị trường này phát triển mạnh hơn", LS Cường cho hay.

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM, đánh giá việc nâng trần thu nhập lên 20 triệu đồng/tháng đã phản ánh đúng mặt bằng kinh tế đô thị hiện nay. Đây là điều kiện để chính sách NƠXH thực sự bao phủ được nhóm người có nhu cầu thực nhưng trước đây bị "lọt lưới" vì thu nhập vừa đủ sống nhưng vượt chuẩn. Bởi trước đây nhiều người có thu nhập khoảng từ trên 15 đến dưới 20 triệu đồng/tháng, tức vẫn chưa thể mua nổi căn hộ thương mại, lại không đủ điều kiện mua NƠXH. Sự thay đổi lần này giúp họ chính thức bước vào nhóm được hưởng chính sách, đồng thời tạo động lực mới cho doanh nghiệp (DN) đầu tư vào phân khúc này.

ẢNH: ĐÌNH SƠN

Giấc mơ về "ngôi nhà và những đứa trẻ" không còn xa vời

Là chủ đầu tư nhiều dự án NƠXH, bà Đặng Thị Kim Oanh, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Kim Oanh, nói rằng trong 3 năm qua DN này đã hoàn thành 4 dự án NƠXH và nhà ở thương mại tầm trung với hơn 4.000 sản phẩm, giá chỉ từ 700 triệu đồng/căn, phục vụ nhu cầu ở thật của người lao động, công nhân. DN cũng đang triển khai một loạt dự án tại TP.HCM, Đồng Nai, những địa phương có nhu cầu cấp bách về nhà ở với quan điểm không phải để kiếm lời mà để sẻ chia, cống hiến, thực hiện trách nhiệm xã hội với đất nước. Tuy nhiên, do khống chế mức thu nhập dưới 15 triệu đồng/tháng đối với người độc thân và 30 triệu đồng/tháng đối với cặp vợ chồng đã khiến việc tiếp cận nhà ở của công nhân, người thu nhập thấp đô thị rất khó khăn.

Với trần thu nhập đã tăng lên, cộng với quy định xét duyệt rõ tiêu chí, thời gian đối với những người lao động tự do, những người "buôn gánh, bán bưng" được kỳ vọng sẽ mở rộng đối tượng mua, thuê mua NƠXH. Nhưng theo bà Oanh, có một thực tế là hiện nay gói tín dụng 120.000 tỉ đồng giải ngân rất chậm. Như dự án của Tập đoàn Kim Oanh đã gần hoàn thiện, song đến nay mới được giải ngân 200 tỉ đồng. Dự án cũng gần đến ngày giao nhà nhưng người mua vẫn chưa được giải ngân để nhận nhà. Do vậy Chính phủ cần chỉ đạo quyết liệt hơn, tháo gỡ vướng mắc, tạo điều kiện cho DN có năng lực được tiếp cận vốn nhanh hơn. Đồng thời chỉ đạo rút ngắn quy trình giải ngân, tạo điều kiện thuận lợi để người dân sớm nhận được nhà ổn định cuộc sống.

Bà Oanh khẳng định nếu được giao thêm quỹ đất sạch, DN cam kết giảm giá bán, rút ngắn tiến độ, bàn giao nhà sớm hơn kế hoạch và đồng hành lâu dài cùng Chính phủ trong chương trình NƠXH quốc gia. Bà Oanh lưu ý đối với những khu vực xa trung tâm, người dân chưa quen sống trong các căn hộ cao tầng và ngại tốn kém chi phí bảo trì, bảo dưỡng, phí quản lý. Hơn nữa, giá đất các khu vực này còn rẻ, xây nhà cao tầng bán sẽ rất ít người mua và DN cũng không mạnh dạn đầu tư. Một số dự án như trước đây phê duyệt làm NƠXH thấp tầng, nay luật yêu cầu điều chỉnh xây nhà sẽ rất khó. Do vậy luật cần điều chỉnh cho phép làm NƠXH thấp tầng ở những khu vực xa, phù hợp nhu cầu người dân thay vì tất cả đều phải xây cao tầng.

"Chúng tôi mong muốn và luôn sẵn sàng hợp tác với các DN, cá nhân có đất nhưng chưa có kinh nghiệm hay nguồn vốn để cùng phát triển NƠXH và sẵn sàng chia sẻ mô hình phát triển NƠXH chuẩn Singapore để góp phần hỗ trợ người dân có được những căn nhà chất lượng cao nhất. Phát triển NƠXH không chỉ là một dự án kinh tế, mà là một sứ mệnh nhân văn của Đảng, Nhà nước và cộng đồng DN. Qua đó, góp phần ổn định, phát triển đất nước nhanh, bền vững và nâng cao đời sống người dân. Chúng tôi luôn khắc ghi tinh thần ấy và coi mỗi căn hộ là một mái ấm, mỗi mái ấm là một hạt nhân của hạnh phúc, một nền tảng cho sự phát triển bền vững của đất nước", bà Oanh nói.

Nâng ngưỡng thu nhập, mở rộng cơ hội an cư là hướng đi đúng trong bối cảnh giá nhà liên tục tăng cao. Tuy nhiên đi kèm với đó, chính quyền cần tiếp tục giám sát chặt việc xác minh đối tượng, đảm bảo chính sách đến đúng người có nhu cầu thật sự. Khi rào cản thu nhập được gỡ bỏ, nguồn cung tăng lên và thủ tục ngày càng thông thoáng, giấc mơ có một mái ấm của người lao động thành thị không còn xa như trước.

Không lo thiếu NƠXH để mua

Nếu trước đây, mỗi lần điều kiện sở hữu NƠXH được nới rộng thì nỗi lo không có dự án để mua, còn giờ đây đầu ra nới rộng, đầu vào cũng tăng tốc. Mới nhất, Bộ Xây dựng đã giới thiệu 20 DN có tâm, có tầm tham gia làm NƠXH cho các địa phương chọn. Động thái này được xem là cú hích lớn cho đề án xây dựng ít nhất 1 triệu căn NƠXH giai đoạn 2021 - 2030 có thể về đích sau giai đoạn khởi động khá chậm chạp do vướng thủ tục, quỹ đất và vốn. Bởi danh sách này gồm nhiều "tay chơi lớn" có kinh nghiệm trong lĩnh vực phát triển đô thị và nhà ở, trải dài từ Bắc đến Nam. Họ cam kết triển khai các dự án quy mô hàng chục nghìn căn hộ tại những khu vực có nhu cầu cao như Hà Nội, TP.HCM, Đồng Nai, Đà Nẵng, Bắc Ninh, Tây Ninh...

Chuyên gia bất động sản Trần Khánh Quang nhận xét việc Bộ Xây dựng chủ động lựa chọn, giới thiệu các DN có năng lực là một bước tiến quan trọng, giúp sàng lọc thị trường, tránh tình trạng DN đăng ký nhiều nhưng không triển khai được. Đây là cách làm thực chất, gắn trách nhiệm và uy tín của DN với mục tiêu an sinh xã hội. Thực tế, sau hơn hai năm triển khai, đề án 1 triệu căn NƠXH mới đạt khoảng 20% kế hoạch, trong khi nhu cầu vẫn rất lớn, đặc biệt tại các khu công nghiệp và đô thị lớn. Bởi vậy, sự xuất hiện của 18 DN trước đây và 2 DN mới gia nhập sau này là Tập đoàn T&T, Tập đoàn Kim Oanh được xem như "lực kéo" mới để tăng tốc cả về quy mô và tiến độ.

"Khi Bộ Xây dựng đóng vai trò điều phối và định hướng, DN sẽ yên tâm hơn về quy hoạch, thủ tục và cơ chế ưu đãi. Bên cạnh đó, việc triển khai đồng bộ các chính sách như vay vốn ưu đãi, rút gọn thủ tục, mở rộng quỹ đất 20% trong dự án thương mại sẽ tạo thành chuỗi hỗ trợ hoàn chỉnh, giúp DN thực sự mặn mà với phân khúc NƠXH. Điều quan trọng hơn là phải giữ vững tính minh bạch, công bằng và kiểm soát giá bán hợp lý, để người thu nhập thấp tiếp cận được nhà ở đúng nghĩa xã hội. Nếu 20 DN đầu tiên thành công, đây sẽ là tiền đề để nhân rộng mô hình, thu hút thêm nhiều nhà đầu tư tham gia, hướng tới mục tiêu 1 triệu căn hộ không chỉ là con số, mà là cam kết hiện thực hóa giấc mơ an cư cho hàng triệu người lao động VN", ông Quang nói.