TP.HCM bàn cách liên kết lại 613 đồ án quy hoạch phân khu với nhau

Hợp nhất 3 quy hoạch

Theo Sở Xây dựng TP.HCM , các đồ án này được phê duyệt qua nhiều thời kỳ và trước khi đồ án điều chỉnh quy hoạch chung TP.HCM đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060 được duyệt. Việc điều chỉnh các quy hoạch phân khu là quan trọng để triển khai thực hiện đồ án điều chỉnh quy hoạch chung TP.HCM đến năm 2040, tầm nhìn đến 2060.

Hiện Sở Xây dựng đang phối hợp UBND các phường xã để rà soát, đề xuất các quy hoạch phân khu vừa nêu, cơ bản tuân thủ quy hoạch chung TP đến năm 2030, tầm nhìn đến 2050 và đồ án điều chỉnh quy hoạch chung TP.HCM đến năm 2040, tầm nhìn đến 2060 đã được duyệt.

Đến nay, Sở Xây dựng đang tổng hợp danh mục khoảng hơn 200 đồ án quy hoạch phân khu, bao gồm khoảng 111 quy hoạch phân khu đô thị và 93 quy hoạch phân khu khu chức năng. Ranh quy hoạch và số lượng các quy hoạch phân khu nêu trên sẽ được gửi UBND các phường xã rà soát, tổng hợp đề xuất cụ thể. TP sẽ xem xét điều chỉnh và tiếp tục bổ sung theo yêu cầu phát triển kinh tế xã hội.

ẢNH: ĐÌNH SƠN

Theo luật Quy hoạch đô thị và nông thôn, các quy hoạch chung đô thị nêu trên vẫn tiếp tục có hiệu lực thi hành và là cơ sở để tổ chức lập các quy hoạch cấp dưới như quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết. Do đó, TP.HCM hợp nhất bao gồm 3 khu vực được tổ chức lập các lớp quy hoạch mang tính tổng thể theo quy định và tính chất tỉnh thành trước đây.

Bởi về bản chất các quy hoạch chung đô thị nêu trên được lập trong thời gian vừa qua đã cơ bản đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của các địa phương, đặc biệt là nhu cầu sinh sống, làm việc và đầu tư của người dân. Đối với quy hoạch chung TP.HCM , trong quá trình lập đã có tính toán đến yếu tố liên kết vùng với các tỉnh thành lân cận. 

Do đó, quy hoạch chung TP.HCM hợp nhất sẽ có nền tảng cơ bản là nội dung các quy hoạch đô thị đã được phê duyệt. Đồng thời đề xuất các nội dung mới mang tính chất đột phá trên cơ sở dư địa và thế mạnh đặc trưng của từng khu vực, tạo động lực phát triển kinh tế xã hội cho TP.

Đối với việc ráp nối, điều chỉnh các nội dung quy hoạch trong một tổng thể ranh giới TP.HCM hợp nhất, Sở Xây dựng nhận thấy về địa lý, TP.HCM , Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu trước đây phân tách theo ranh các con sông (sông Sài Gòn, sông Đồng Nai và sông Thị Vải). Việc kết nối thông qua các cây cầu và tuyến giao thông liên tỉnh.

Do vậy, Sở Xây dựng đề xuất việc ráp nối, điều chỉnh quy hoạch sẽ tập trung rà soát, điều chỉnh hai khía cạnh chiến lược là kết nối giao thông và hạ tầng kỹ thuật. Trong đó, ngoài việc gia tăng các kết nối giao thông truyền thống, còn cần có kết nối đồng bộ thông suốt mạng lưới giao thông cấp điện, cấp thoát nước, xử lý nước cấp, xử lý rác thải, nghĩa trang, mạng lưới giao thông tĩnh...).

Kết nối không gian đô thị, cần cấu trúc lại các khu chức năng theo không gian hợp nhất (các khu vực phát triển đô thị khu vực giáp ranh, mạng lưới công nghiệp, nghiên cứu đào tạo, y tế, thể dục thể thao, cảng sông cảng biển...).

6 chiến lược phát triển cho TP.HCM  

Trong khi đó, Viện Nghiên cứu phát triển đề xuất 6 chiến lược phát triển cho TP.HCM sau sáp nhập.

Đầu tiên là tái cấu trúc lại các khu vực phát triển của TP.HCM (mới) để phát huy các lợi thế của 3 địa phương trước đây, tránh hiện tượng cạnh tranh với nhau, gây lãng phí nguồn lực xã hội và giảm hiệu quả đầu tư. Theo đó, mô hình đô thị phù hợp với TP.HCM (mới) là đô thị đa trung tâm, bao gồm khu đô thị trung tâm là khu vực nội thành của TP.HCM trước đây, các khu đô thị vệ tinh là các phường đô thị trung tâm của H.Củ Chi, Hóc Môn, Bình Chánh, Nhà Bè, Cần Giờ, TP.Thủ Dầu Một và TP.Vũng Tàu trước đây.

Các khu đô thị phụ trợ gồm các phường thuộc H.Bàu Bàng, TP.Bến Cát, TP.Tân Uyên, TP.Thuận An, TP.Dĩ An, TP.Phú Mỹ và TP.Bà Rịa trước đây. Trong đó, khu đô thị trung tâm tập trung phát triển các chức năng dịch vụ - tài chính - giáo dục bậc cao - văn hóa - sáng tạo, các khu đô thị vệ tinh thuộc tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu trước đây tập trung phát triển các lĩnh vực cảng biển - logistics cảng biển - du lịch - công nghiệp nhẹ - năng lượng, các khu đô thị vệ tinh thuộc tỉnh Bình Dương trước đây tập trung phát triển công nghiệp sản xuất và logictics công nghiệp.

ẢNH: NGỌC DƯƠNG

Thứ hai, chiến lược phát triển kinh tế TP.HCM (mới) cần những động lực tăng trưởng mang tính đột phá, trong đó có ba trụ cột chính là công nghiệp công nghệ cao và sản xuất thông minh, dịch vụ chất lượng cao với lõi là tài chính quốc tế, công nghệ và kinh tế biển với lõi là cụm cảng nước sâu, logistics. Các động lực này phải được hỗ trợ đồng bộ từ hạ tầng vật lý đến hạ tầng số, tạo nền tảng cho tăng trưởng xanh và kinh tế số. 

Dựa trên 3 trụ cột nêu trên, hình thành 5 khu vực phát triển kinh tế tập trung bao gồm: khu vực sản xuất công nghiệp (tập trung tại các phường, xã thuộc tỉnh Bình Dương trước đây), khu vực đổi mới sáng tạo, công nghệ cao (phường Tăng Nhơn Phú, phường Đông Hòa, phường Bình Dương và xã Nhà Bè), khu vực trung tâm tài chính - công nghệ (phường Sài Gòn và phường Thủ Thiêm), khu vực công nghiệp chuyên sâu, hàng hải và logistics (phường Phú Mỹ, phường Tân Phước và phường Long Sơn) và khu vực không gian biển và sinh thái hải đảo (phường Vũng Tàu, phường Tam Thắng, phường Phước Thắng, xã Phước Hải, xã Hồ Tràm, xã Cần Giờ và đặc khu Côn Đảo).

Thứ ba, TP.HCM (mới) cần xây dựng một chiến lược phát triển kinh tế biển, trong đó trước mắt cần tháo gỡ điểm nghẽn trong chuỗi cung ứng, đầu tư mạnh mẽ vào hệ thống logistics đường sông và đường biển, phát triển mạng lưới cảng cạn (ICD), mạng lưới cảng biển kết nối đa phương thức từ nội đô đến các vùng kinh tế trọng điểm và hệ thống logistics số. 

Việc mở rộng ra biển, đặc biệt là tập trung khai thác tiềm năng khu vực cảng Cái Mép - Thị Vải và cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ và phát triển đặc khu Côn Đảo sẽ tạo điều kiện để TP.HCM (mới) trở thành trung tâm logistics biển, trung tâm năng lượng, cảng công nghiệp, du lịch sinh thái.

Thứ tư, chiến lược tăng cường tính kết nối giữa các khu vực phát triển đô thị của TP.HCM (mới). Chiến lược này cần dựa trên nền tảng hạ tầng giao thông đồng bộ, tập trung phát triển mạng lưới giao thông công cộng, chủ đạo là mạng lưới đường sắt với các loại hình phù hợp cho từng khu vực đô thị. 

Trong đó, hệ thống vận tải hành khách khối lượng lớn, tốc độ cao cho khu vực đô thị trung tâm và hệ thống đường sắt đô thị để kết nối khu đô thị trung tâm và các khu đô thị vệ tinh. Đồng thời phát triển đồng bộ các phương thức khác trong mạng lưới giao thông công cộng để phát triển đô thị theo mô hình TOD nhằm khắc phục khoảng cách địa lý của các trung tâm đô thị sau sáp nhập và phát huy tối đa giá trị quỹ đất.

Thứ năm, chiến lược tăng cường sự chia sẻ và kết nối trong khai thác, sử dụng các công trình kết cấu hạ tầng kỹ thuật giữa các khu vực thuộc 3 địa phương trước đây theo hướng bền vững.

Thứ sáu, chiến lược phát triển giáo dục bậc cao và nghiên cứu sáng tạo gắn liền với phát triển đô thị và phát triển kinh tế theo mô hình đại học trong thành phố.